Tây Nguyên là một vùng cao nguyên rộng lớn nằm ở phía Tây và Tây Nam nước ta, là một trong ba tiểu vùng của miền Trung Việt Nam phía bắc và phía đông được bao bọc bởi vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, phía nam giáp với vùng Đông Nam Bộ, phía tây giáp với tỉnh Áttapư của Lào và hai tỉnh Ratanakiri và Mondulkiri của Vương quốc Campuchia. Về mặt tổ chức hành chính, Tây Nguyên gồm 5 tỉnh: Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng. Tây Nguyên là vùng có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, xã hội, an ninh….

Thực trạng di tích lịch sử văn hóa vùng Tây Nguyên, việc khai thác, bảo tồn giá  các di tích lịch sử - văn hóa Tây Nguyên trong thời gian qua.

Các vấn đề lý luận, lý thuyết về bảo tồn và phát huy giá  di tích lịch sử - văn hóa; các lý thuyết về quản lý và mô hình quản lý và khai thác tài nguyên di sản các di tích lịch sử - văn hóa có thể vận dụng cho các loại hình di tích lịch sử- văn hóa vùng Tây Nguyên.

Những vấn đề đặt ra về công tác quy hoạch, xây dựng chính sách và bảo tồn, quản lý và khai thác giá  các di tích lịch sử - văn hóa; các mô hình quản lý, bảo tồn và khai thác giá các di tích lịch sử - văn hóa; sự tham gia của cộng đồng địa phương đối với công tác bảo tồn và phát huy giá  các di tích lịch sử - văn hóa; việc khai thác di tích lịch sử gắn với phát triển du lịch. Những xu thế, bối cảnh mới tác động đến công tác quản lý, bảo tồn và khai thác giá các di tích lịch sử - văn hóa vùng Tây Nguyên tại hiện thời và về lâu dài; dự báo xu thế quản lý, bảo tồn và khai thác giá các di tích lịch sử - văn hóa vùng Tây Nguyên trong thời gian tới. Đề xuất quan điểm, định hướng công tác quản lý, bảo tồn và khai thác giá các di tích lịch sử - văn hóa vùng Tây Nguyên; các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo tồn và khai thác giá  di tích lịch sử - văn hóa vùng Tây Nguyên.

Theo số liệu tại Hội thảo, vùng Tây Nguyên hiện có 161 di tích lịch sử- văn hóa được xếp hạng. Hầu  các di tích được bảo vệ, tôn tạo và phát huy giá thông qua các chương trình, đề án về bảo vệ di sản, thông qua huy động các nguồn lực đóng góp của các tổ chức và cá nhân để tôn tạo, bảo trì; phát huy giá  di sản bằng cách đưa di sản tham gia phát triển du lịch .v.v... Tuy nhiên, ở một số nơi, vì thiếu sự quan tâm, có tình trạng di tích bị xuống cấp, hư hại dẫn đến hạn chế trong quá trình khai thác giá  của các di tích, một số di sản được đưa vào khai thác nhưng chưa thực sự phát huy hiệu quả.

Các chuyên gia cho rằng, để phát huy khai thác giá  di tích lịch sử- văn hóa phục vụ phát triển bền vững kinh tế - xã hội, các địa phương cần quan tâm tham khảo đến các mô hình phát huy giá di sản và các di tích khảo cổ gắn với phát triển bền vững trên thế giới; Xây dựng quy hoạch, đánh giá quá trình khai thác di tích lịch sử- văn hóa cần phải tôn trọng,  lợi ích của từng cộng đồng bản địa. Việc lập quy hoạch bảo tồn, tôn tạo, phát huy di tích lịch sử- văn hóa phải gắn với công tác quản lý đầu tư xây dựng, phát triển các ngành kinh tế, hạ tầng và các hoạt động kinh tế- xã hội của địa phương, địa bàn có di tích. Ban hành và thực hiện nghiêm ngặt các quy định, quy chuẩn có giá pháp lý nhằm bảo tồn, tôn tạo và khai thác giá các di tích lịch sử- văn hóa trong Vùng.