Cây nữ lang còn được gọi là Sì to (tên gọi của người Mèo ở Lào Cai), một vị th.u.ố.c nam rất phổ biến trong các bài thuoc an than, dieu tri mất ngủ. Tuy nhiên ở nước ta vẫn còn rất ít người biết và sử dụng vị th.u.ố.c quý giá này.

Tên khoa học của cây nữ lang là Valeriana officinalis. Ở nước ta, cây nữ lang thường mọc trên các dãy núi cao (hơn 1.000m) ở các tỉnh miền núi phía Bắc (khu vực núi cao Sapa ở Lào Cai, vùng núi cao ở Yên Bái, Lai Châu). Bộ phận được sử dụng làm th.u.ố.c là toàn bộ rễ cây nữ lang và thân cây.

Cây được thu hái vào khoảng tháng 10 - 12 mỗi năm, mùa thu đến h.ế.t mùa đông chính là thời điểm rễ cây nữ lang phát triển mạnh và có dược tính cao trong năm.

Cây nữ lang có rất nhiều tinh dầu, ngoài ra còn chứa từ 5 - 10% các chất vô cơ, gluxit (tinh bột, saccarozo), các axit hữu cơ (ben­zoic, salicylic, cafeic, chlorogenic), lipid, sterol, tanin... Cây nữ lang có vị ngọt cay, tính ấm.

Côngdụng của cây nữ lang là an thần và điềutrị mất ngủ rất hiệu quả. Ngày nay cây nữ lang còn được ứng dụng nhiều hơn trong Y học hiện đại bởi hiệu quả tiên tiến hơn so với các loại th.u.ố.c ngủ hiện nay, đặc biệt còn điềutrị mất ngủ cho trẻ em bởi tính antoan của th.u.ố.c. Côngdụng điềutrị mất ngủ của cây nữ lang so sánh ngang với vị th.u.ố.c Hoa tam thất. Tại Pháp, mỗi năm tiêu thụ từ 100 - 150 tấn rễ cây nữ lang để làm th.u.ố.c an thần. Cách đây hàng trăm năm, những người dân tộc Mèo ở vùng núi cao Tây Bắc đã biết sử dụng cây nữ lang để làm th.u.ố.c an thần và điềutrị mất ngủ

Thành phần hóa học có tácdụng quan trọng n.h.ấ.t trong cây nữ lang là acid Valerenic và các dẫn xuất Valepotriates, chúng sẽ gắn kết vào thụ thể GABA, giúp ngăn chặn đường truyền căng thẳng và bất an đến vùng thần kinh trung ương, hỗ trợ phục hồi quá trình ức chế não bộ, giúp giảm kích thích, tạo cảm giác dễ ngủ hơn. Khác với cácth.u.ố.cTây, sử dụng cây nữ lang để điềutrị chứng mất ngủ lâu dài là khá antoan , không gây ra các tácdụng phụ gây nghiện, lệ thuộc t.h.u.ố.c, giảm tập trung, giảm trí nhớ hoặc bất kì tình trạng suy giảm hoạt động thể chất nào khác.

Đối tượng sử dụng

• B.ệ.n.h nhân bị mất ngủ, kể cả trẻ nhỏ;
• Chống co giật, có chứng loạn thần
• B.ệ.n.h nhân bị viêm dạ dày
• Hẹp động mạch vành, b.ệ.n.h tim mạch do tắc nghẽn mạch vành, các b.ệ.n.h lý khac ve tim mạch
• Bảo vệ gan, hỗ trợ quá trình điềutrị viêm gan B